مركز تخصصي سردرد تهران زير نظر متخصص مغز و اعصاب (نورولوژيست) و داپلر عروق مغز از آلمان با توجه به شيوع بالاي سردرد بخصوص ميگرن در جامعه، فعاليت خود را در زمينه تشخيص و درمان تخصصي انواع سردرد آغاز كرد.خدمات ارائه شده در كلينيك سردرد تهران براساس آخرين متد روز دنيا در درمان سردرد و بخصوص ميگرن صورت مي گيرد. اين كلينيك با بهره گيري از جديدترين تجهيزات پزشكي در زمينه سردرد شامل TMS،تزريق بوتاكس تخصصي ميگرن، سونوگرافي داپلر عروق مغز و كاروتيد، نوار مغز،نوار عصب بينايي و … آماده ارائه خدمات به بيماران مبتلا به سردرد و ميگرن مي باشد.
جديدترين درمانهاي ميگرن كه شما بايد درباره آن بدانيد
ميگرن يكي از شايعترين علت هاي مراجعه به متخصص مغز و اعصاب در همه دنيا محسوب مي شود. بر اساس مطالعات انجام شده حدود 14 درصد مردم ايران مبتلا به سردرد ميگرن هستند و براساس مطالعه Global burden of disease 2018 سردردهاي ميگرني به عنوان اولين علت ناتواني در افراد زير 50 سال (يعني سنين اصلي productive جامعه) شناخته شد و بنابراين درمان به موقع و صحيح آنها موكدا توصيه مي شود.
اگر شما نيز جزو افرادي هستيد كه از ميگرن رنج مي بريد اين مقاله مي تواند به شما كمك كند.
شما احتمالا حداقل يكي از راههاي درمان ميگرن را امتحان كرده ايد.بعضي از آنها مي توانند نتيجه خوبي بدهند ولي هميشه نه!
اگر شما همچنان بدنبال راهي براي بهبود سردردتان هستيد بهتر است راههاي جديدتر درمان ميگرن را هم بشناسيد:
1) دستگاه جديد درمان ميگرن TMS (Transcranial Magnetic Stimulation)
TMS دستگاهي است كه به وسيله امواج مغناطيسي كه به قسمتهايي از مغز مي فرستد باعث كاهش درد در ميگرن مي شود. اين روش كاملا بدون درد و بي خطر بوده و عوارض جانبي چنداني ندارد.
ابتدا TMS براي شناخت كاركرد مغز توسط دانشمندان استفاده مي شد ولي اخيرا پزشكان از آن براي درمان بيماريهاي مختلف مغز و اعصاب از جمله افسردگي و ميگرن به خصوص ميگرن با اورا استفاده مي كنند.
مكانيزم عملكرد دستگاه TMS چگونه است؟
امواج مغناطيسي به وسيله يك كويل كه روي سر بيمار قرار مي گيرد از راه جمجمه به كورتكس پس سري (occipital cortex) مغز مي رسد. هر موج مغناطيسي موجب كاهش تحريك پذيري نورونهاي مغز و در نتيجه كاهش حملات ميگرن مي شود (بر اساس تحقيقات، سلولهاي مغز افراد مبتلا به ميگرن به صورت ژنتيكي تحريك پذيري بيشتري نسبت به افراد غير مبتلا دارند و همين افزايش حساسيت باعث آزاد شدن نوروترانسميترهاي محرك درد در مواجهه با محركهاي معمول محيطي مثل نور، صدا، گرسنگي، اختلال خواب و … مي شود ).
بايدها و نبايدهاي TMS
TMS فقط براي درمان ميگرن در افراد بالاتر از 18 سال توصيه مي شود و در هر 24 ساعت حداكثر يكبار استفاده مي شود. شما نبايد TMS را امتحان كنيد اگر مبتلا به صرع (اپي لپسي) هستيد يا سابقه فاميلي تشنج داريد.همچنين اگر جسم فلزي در بدن نزديك سر و گردن يا نيمه فوقاني بدن داريد (به جز دهان) نمي توانيد از TMS استفاده كنيد.
TMS در افراد مبتلا به ميگرن اورا بيشترين اثر را دارد.
نورولوژيست ممكن است به افرادي كه داروها را به دليل عوارض دارويي تحمل نمي كنند ويا به دارو جواب مناسب نمي دهند TMS را به عنوان يكي از جديدترين روشهاي درمان ميگرن توصيه كند.
2) داروهاي مهاركننده CGRP
جديدترين داروي درمان ميگرن كه توسط FDA در 17 May 2018 تاييد شد دارويي به نام Erenumab (Aimovig) از دسته داروهاي مهاركننده CGRP است كه مانع ايجاد سردرد ميگرني قبل از شروع آن مي شود.
نقش داروي جديد مهار كننده CGRP در درمان ميگرن چيست؟
CGRP يك مونوكلونال آنتي بادي است كه هنگام حمله ميگرن توسط سلولهاي عصبي مغز و نخاع توليد مي شود و مي تواند باعث انقباض (تنگ شدن) عروق مغز و در نتيجه شروع حمله ميگرن شود.
مهار كننده CGRP با جلوگيري از آزاد شدن اين ماده توسط نورونها، مانع شروع حمله ميگرن و در نتيجه پيشگيري از سردرد مي شود. تحقيقات نشان داده اند كه در هنگام حمله ميگرن ميزان CGRP در خون بيماران افزايش مي يابد.
CGRP به خودي خود ميگرن را تريگر نمي كند بلكه شدت درد را در موقع حمله ميگرن بالا مي برد. در واقع CGRP باعث افزايش حساسيت به درد در سلولهاي عصبي مي شود.
اين مثل اين است كه شما يك راديو داريد و صداي آنرا بلند و بلندتر مي كنيد!
Aimovig داروي جديدي براي كاهش تعداد روزهاي همراه با حمله ميگرن در مبتلايان به ميگرن است.
پس مهار كننده هاي CGRP راه حلي جديد در درمان ميگرن به حساب مي آيند.
حدود 1 نفر از هر 5 نفر بيمار مبتلا به ميگرن به داروهاي معمول و قديمي پاسخ مي دهند، اين در حالي است كه Aimovig بر اساس تحقيقات انجام شده تعداد روزهاي همراه با سردرد بيماران مبتلا به ميگرن را حدود 50% كاهش مي دهد و در درصد كمي هم باعث درمان قطعي ميگرن و فروكش كردن حملات سردرد شده است.
داروي جديد ميگرن روي چه بيماراني موثر است؟
Aimovig در بيماران مبتلا به ميگرن كه چهار بار ويا بيشتر در يك ماه حمله سردرد داشته باشند توصيه مي شود.مهاركننده هايCGRP به صورت ماهيانه يكبار بوسيله يك سرنگ ميكرو اينجكت مداد شكل توسط خود فرد تزريق مي شوند.
عوارض جانبي آن شامل تهوع، خشكي دهان، يبوست، گزگز اندامها، اختلال حافظه و افزاييش وزن است. يك عارضه شايع و خفيف، درد و قرمزي محل تزريق است.
عوارض جانبي، خفيف هستند ولي گزارش شده كه بعضي بيماران به خاطر عوارض دارو مجبور به قطع آن شده اند.
براي كاهش عوارض جانبي، دارو از مقدار كم شروع و بتدريج طي 3-1 ماه افزايش مي يابد.
اين داروهاي جديد ميگرن نسبت به داروهاي قديمي سريع تر اثر مي كند و موثرتر است و در عرض چند روز تا يك هفته اثرات آن ظاهر مي شود.
داروهاي جديدتري از اين دسته به صورت قرص (نه تزريقي) در حال بررسي است.
يك داروي جديد از همين دسته CGRP inhibitor كه در هنگام حمله حاد ميگرن استفاده مي شود (نه به عنوان پيشگيري) Lasmiditan است كه همانند سوماتريپتان موقع شروع حمله سردرد استفاده مي شود ولي بر خلاف تريپتانها باعث انقباض و تنگ شدن عروق نمي شود و بنابراين عوارض قبلي عروقي تريپتانها را ندارد.
عليرغم جديد و موثر بودن اين داروها در درمان ميگرن، مسئله اصلي قيمتهاي بسيار بالاي اين داروها است كه استفاده از آنها را محدود كرده به طوريكه گفته شده در آمريكا 6 هزار و 900 دلار ساليانه براي هر فرد هزينه دارد. آكادمي نورولوژي آمريكا اعلام كرده است كه به علت هزينه بالاي اين داروها بهتر است تنها براي بيماراني كه به داروهاي قديمي خط اول ميگرن پاسخ نداده اند استفاده شود.
3) بوتاكس
پزشك متخصص مغز و اعصاب شما ممكن است تزريق بوتاكس تخصصي ميگرن را به شما پيشنهاد كند، در صورتيكه شما دچار ميگرن مزمن باشيد.
تعريف ميگرن مزمن بر اساس بيانيه انجمن بين المللي سردرد (IHS) اين است كه شما بيشتر از 15 روز در ماه سردرد ميگرني داشته باشيد و حدود 3 ماه طول كشيده باشد.
نورولوژيست حدودا هر 12 هفته تزريق بوتاكس را در 31 نقطه سر و گردن شما انجام مي دهد. تزريق بوتاكس تخصصي ميگرن حدود 15-10 دقيقه زمان مي برد و حدودا 14-10 روز بعد از تزريق حداكثر تاثير خود را روي كاهش فركانس و شدت حملات ميگرني مي گذارد.
اگر شما كمتر از 14 روز در ماه سردرد ميگرني داريد و يا سردرد شما از نوع ميگرن نيست اين روش به شما توصيه نمي شود.
تزريق بوتاكس براي درمان ميگرن در چه بيماراني مناسب است؟
تزريق بوتاكس براي بيماراني مناسب است كه ميگرن مزمن داشته باشند (Chronic Migraine) و به درمانهاي دارويي پاسخ نداده و يا به دليل عوارض جانبي داروها قادر به تحمل داروهاي پيشگيري كننده ميگرن نباشند.
لازم به توضيح است كه تزريق بوتاكس تخصصي ميگرن با بوتاكس زيبايي از لحاظ محلهاي تزريق و دوز دارو كاملا متفاوت است و حتما بايد به صورت تخصصي توسط متخصص مغز و اعصاب تزريق شود.
4) بلاك عصب يا بيحسي موضعي (Mild Anesthesia)
بلاك عصب كانگليون اسفنوپالاتين (SPG) روشي ساده و كوتاه اثر براي درمان ميگرنهاي شديد مقاوم به درمان دارويي كه انديكاسيون تزريق بوتاكس ندارند مي باشد (مثلا كمتر از 15 روز در ماه حمله سردرد دارند).
از آنجاييكه SPG با عصب تريژمينال (عصب سه قلو) ارتباط دارد، بلاك آن موجب كاهش حساسيت عصب تريژمينال شده و در نتيجه نوروترانسميترهاي درد آزاد نمي شوند و حمله ميگرن آغاز نمي شود.
بلاك عصب Greater occipital nerve ( عصب اكسيپيتال بزرگ) در پشت سر نيز به وسيله تزريق مواد بيحس كننده موضعي مي تواند اثر مشابهي داشته باشد.
بلاك عصب در مطب توسط متخصص مغز و اعصاب و به صورت سرپايي انجام مي شود.
5) روشهاي شناختي درماني
در تحقيقات اخير روشهاي جديد شناختي رفتاري در درمان و كنترل ميگرن موثر شناخته شده است.
در روش (ACT) Acceptance and commitment therapy شما مي پذيريد كه مبتلا به ميگرن هستيد، بجاي آنكه آن را كنترل كنيد يا با آن بجنگيد (پذيرش بيماري). شما ياد مي گيريد به جاي اينكه روي بيماري ميگرن فوكوس كنيد اهداف خود در زندگي را پيدا كنيد و روي آنها تمركز كنيد و سپس كارهايي را در جهت رسيدن به آن اهداف انجام دهيد.
MBT (Mindfulness Based therapy)
كلمه Mindfulness يا ذهن آگاهي، تمرين آگاه بودن از بدن و ذهن، درست در لحظه حال است. افكار مزاحم مي آيند اما به آنها اجازه دهيد كه بيايند و بروند بدون آنكه آنها را قضاوت كنيد.
شما ممكن است دريابيد كه اين روش مي تواند به كنترل درد ميگرنتان كمك كند.
به وسيله Mindfulness (ذهن آگاهي) شما استرس و تنش كمتري را نسبت به بيماري خود متحمل مي شويد. كاهش استرس همچنين به طور غير مستقيم باعث كاهش حملات ميگرن مي شود.
شما به سادگي به افكارتان، احساساتتان و حسهاي بدنتان توجه مي كنيد و از آنها آگاه هستيد.
البته شما در كنار اين روشها همچنان نيازمند داروها و روشهاي ديگر درمان ميگرن كه توسط متخصص مغز و اعصاب تجويز مي شوند هستيد و اين روش صرفا به عنوان مكمل و براي كمك به روند بهبود بيماري ميگرن و بالا بردن كيفيت زندگي افراد مبتلا به ميگرن توصيه مي شود.